Kemal Sadık Gökçeli veya bilinen adıyla Yaşar Kemal (d. 6 Ekim 1923, Hemite, Osmaniye - ö. 28 Şubat 2015, İstanbul), Kürt asıllı Türk yazar, senarist ve aktivisttir. 1939'da, 16 yaşındayken, ilk şiiri "Seyhan"ı Görüşler adlı Adana halkevleri dergisinde yayımladı. Ortaokuldan ayrıldıktan sonra folklor derlemelerine başladı ve 1940-1941 yılları arasında Çukurova ve Toroslardan derlediği ağıtları içeren ilk kitabı olan Ağıtlar, 1943 yılında Adana Halkevi tarafından basıldı. Kayseri'de askerliğini yaparken, ilk hikâyesi olan "Pis Hikâye"yi (1946) yirmi üç yaşındayken yazdı. 1948’de "Bebek" hikâyesinin ardından "Dükkancı"yı yazdı. 1940'larda Adana'da çıkan Çığ dergisi çevresinde Pertev Naili Boratav, Nurullah Ataç, Güzin Dino gibi ünlü isimlerle tanıştı. Özellikle, ressam Abidin Dino'nun ağabeyi Arif Dino'yla kurduğu yakınlık, onun düşün ve yazın dünyasının gelişimini önemli bir ölçüde etkilemiştir. Kemal Sadık Gökçeli adı ile çeşitli yayınlarda yazarken, Yaşar Kemal adını Cumhuriyet gazetesine girince kullanmaya başladı ve 1951-1963 yılları arasında gazetede fıkra ve röportaj yazarı olarak çalıştı. Bu dönemde Anadolu insanının iktisadi ve toplumsal sorunlarını dile getirdiği dizi röportajları ile tanınmaya başladı. 1952 yılında yayımlanan ilk öykü kitabı olan Sarı Sıcak'ta da yer alan "Bebek" öyküsü burada tefrika edildi. 1947'de İnce Memed'i yazdı fakat yarım bıraktı ve 1953-1954’te bitirdi. Roman, ağalara karşı Çukurova'nın yoksul halkına arka çıkan İnce Memed'in halkı için savaşmasını konu almaktadır. Dört ciltten oluşan seri, otuz iki yılda tamamlandı. Yaşar Kemal pek çok yapıtında Anadolu'nun efsane ve masallarından yararlanmıştır. PEN Yazarlar Derneği üyesiydi. Nobel Edebiyat Ödülü'ne Türkiye'den aday gösterilen ilk yazardır. 1952-2001 yılları arasında Thilda Serrero ile evli kalmış, 2002 yılında Ayşe Semiha Baban ile ikinci evliliğini yapmıştır. 28 Şubat 2015 tarihinde organ yetmezliği sebebiyle yoğun bakımda olduğu hastanede ölmüştür. Cenazesi, 2 Mart 2015 tarihinde düzenlenen törenin ardından Zincirlikuyu Mezarlığına defnedilmiştir. Kürt kökenli olan Yaşar Kemal; 1990'lı yılların ortasında, PKK ve Türk güvenlik güçleri arasında yaşanan silahlı çatışmaları eleştirdi. Çeşitli makalelerinde ''Kürt Sorunu'' hakkında kişisel görüşlerini yazdı. Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin azınlıklara, özellikle de Kürtlere karşı ırkçı tavırlar içerisinde bulunduğunu belirten Yaşar Kemal, yazdığı yazılar nedeniyle Türk mahkemelerince çeşitli cezalar aldı. Kürt aktivistleri desteklediği için ''ayrılıkçı propaganda'' suçlaması ile yargılandı. İnce Memed I, Ağrıdağı Efsanesi, İnce Memed II, Kuşlar da Gitti, İnce Memed III eserleri yazarın en çok satan ilk beş kitabıdır. D&R'ın yüz kırk altı mağazası ve internet satışları baz alınarak belirlenen verilere göre yazarın ölümünden sonraki hafta kitap satışları %417 arttı. İnce Memed, Hürriyet Pazar tarafından oluşturulan yüz kişilik jüri tarafından belirlenen "Türk Edebiyatının Gelmiş Geçmiş En İyi 100 Romanı" listesinde 1 numara seçildi.
Romanları
İnce Memed, I. Cilt, İst., 1955
Teneke, İst.: Varlık, 1955
Orta Direk, İst.: Remzi, 1960
Yer Demir Gök Bakır, İst.: Güven, 1963
Ölmez Otu, İst.: Ant, 1968 İnce Memed, II. Cilt, İst., 1969 Akçasazın Ağaları/Demirciler
Çarşısı Cinayeti, İst.: Cem, 1974 Akçasazın Ağaları/Yusufcuk Yusuf, İst.: Cem, 1975
Yılanı Öldürseler, İst.: Cem, 1976 Al Gözüm Seyreyle Salih, İst.: Cem, 1976 Kuşlar da Gitti, (uzun öykü) İst.: Milliyet, 1978 Deniz Küstü, İst.: Milliyet,
1978 Yağmurcuk Kuşu/Kimsecik I, İst.: Toros, 1980
Hüyükteki Nar Ağacı, İst.: Toros, 1982 İnce Memed, III. Cilt, İst., 1984 Kale Kapısı/Kimsecik II, İst.: Toros, 1985 İnce Memed, IV. Cilt, 1987 Kanın Sesi/Kimsecik III, İst.: Toros, 1991
Fırat Suyu Kan Akıyor Baksana/Bir Ada Hikayesi I, İst.: Adam, 1997
Karıncanın Su İçtiği/Bir Ada Hikayesi II, İst.: Adam, 2002
Tanyeri Horozları/Bir Ada Hikayesi III, İst.: Adam, 2002
Çıplak Deniz Çıplak Ada/Bir Ada Hikayesi IV,
İst.: YKY, 2012
Tek Kanatlı Bir Kuş, İst.: YKY, 2013.
Öyküleri
Sarı Sıcak, İst.: Varlık, 1952 Bütün Hikâyeler, İst.: Cem, 1975.
Röportajları
Yanan Ormanlarda 50 Gün, İst.: Türkiye Ormancılar Cemiyeti, 1955 Çukurova Yana Yana, İst.: Yeditepe, 1955 Peri Bacaları, İst.: Varlık, 1957 Bu Diyar Baştan Başa, İst.: Cem, 1971 Bir Bulut Kaynıyor, İst.: Cem, 1974
Allahın Askerleri, İst.: Milliyet, 1978
Röportaj Yazarlığında 60 Yıl, İst.: YKY, 2011
Çocuklar İnsandır, İst.: YKY, 2013.
Denemeleri
Ağıtlar, Adana: Halkevi, 1943
Taş Çatlasa, İst.: Ataç, 1961
Baldaki Tuz, (1959-74
gazete yazıları) İst.: Cem, 1974
Gökyüzü Mavi Kaldı, (halk edebiyatından seçmeler, S. Eyüboğlu ile) Ağacın Çürüğü: Yazılar - Konuşmalar, (der. Alpay Kabacalı) İst.: Milliyet, 1980
Yayımlanmamış 10 Ağıt, İst.: Anadolu Sanat, 1985 Sarı
Defterdekiler: Folklor Derlemeleri, (haz. Alpay Kabacalı) İst.: YKY, 1997
Ustadır Arı, İst.: Can, 1995
Zulmün Artsın, İst.: Can, 1995
Binbir Çiçekli Bahçe, İst.: YKY, 2009.
(...)
Copyright © 2021 Oğuzhan Aktaş. All Right Reserved.